خواص دارویی گیاه مرزه (Satureja or savory)

خواص دارویی گیاه مرزه (Satureja or savory) گیاه دارویی مرزه متعلق به تیره نعناعیان بوده و از زمانهای بسیار قدیم در طب سنتی کشورهای مختلف کاربرد درمانی داشته است. بیومولکول های اصلی موجود در عصاره ها و اسانس های این گیاه، روغن های فرار، ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، تانن ها، استروئید ها، اسیدها، صمغ، و موسیلاژ هستند که منجر به کاربرد بالقوه این گیاه در درمان برخی از اختلالاتی مانند دیابت، بیماری های قلبی عروقی، سرطان، و آلزایمر می شود. به علاوه این گیاه دارای خواص آنتی اکسیدان، ضد میکروبی و ضد التهابی بسیار موثری است. به عنوان ادویه، طعم متمایز این گیاه و بی ضرر بودن آن منجر به استفاده و کشت آن در سراسر جهان شده است. به عنوان یک گیاه دارویی، به عنوان چای، دمنوش و یا نوشیدنی سرد و اخیرا در فرم قرص مصرف می شود. دو قاشق چایخوری از گیاه در یک فنجان آب، 2-3 فنجان در روز به عنوان نوشیدنی استفاده می شود. مصرف قرص حاوی 250 میلی گرم برگ خشک برای شصت روز برای درمان فشار خون بالا، توصیه می شود. علی رغم عوارض جانبی بسیار نادر، محصولات حاوی این گیاه برای بیماریهای گوارشی، خونریزیهای مکرر و افراد مبتلا به دیابت و هیپوگلیسمی با احتیاط قابل مصرف هستند (با مشورت پزشک). روغن معطر این گیاه برای درمان آرتروز و تقویت سیستم ایمنی به کار می رود. باعث کاهش درد می شود و به عنوان یک تونیک برای سیستم گردش خون و عصبی عمل می کند. به علت محتوای فنل بالا، ضد عفونی کننده بسیار قوی است. تحقیقات نشان می دهد که این روغن قادر به مقابله با اسهال، حالت تهوع، گرفتگی ریه و گلو و همچنین ناراحتیهای دستگاه گوارش است. استفاده موضعی از اسانس پس از رقت، باعث مهار رشد قارچها می شود. این روغن در لوازم آرایشی مانند صابون، لوسیون، روغن بدن، دهانشویه و دیگر مصارف آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. استفاده از محصولات حاوی این گیاه برای کودکان و زنان باردار و شیر ده توصیه نمی شود. 

منابع:

Irina Fierascu, et al., 2018. Phytochemical Profile and Biological Activities of Satureja hortensis L.: A Review of the Last Decade. Molecules 2018, 23, 2458; doi:10.3390/molecules23102458 Saeideh Momtaz & Abdollahi, M. 2008. A systematic review of the biological activities of Satureja L. species. Pharmacologyonline 2:34-54